İNSAN SONRASI


*
Human, After human
**
Güncel gelişmeler doğrultusunda “insan” kavramını tartışmaya açan bir metin.
***


“İnsan soyundan geliyorum ve daima insan oldum” iddiasını tarihsel ve teknolojik ilerlemeler doğrultusunda eleştirel bir değerlendirmesi.

Batının toplumsal, siyasi ve bilimsel anlayışının ürettiği “insan” kavramını temel sorgulamalar ile test eden sistematik bir düşünce dizisi.

Yazarın değimi ile “daha şimdiden kimileri tam olarak insan olarak görünmemektedir” saptamasının ardındaki dinamikleri özetlemektedir.

Kitabın konu aldığı insan

Kartezyen özne, rasyonel bir varlık olarak Kant’çı özne gibi felsefi alanlardan başlayarak sosyolojinin vatandaş, hak sahibi, mülk sahibi vb nedeniyle öznel alanlarına kadar geniş bir yelpazeden yararlanmaktadır.

“Türe bağlılık, eşyanın tabiatı ve verili nitelikler gibi ön kabulleri görmezden gelemiyoruz ancak bütün bu çabalamalar insan kavramının kırılganlığı veya köksüzlüğünü gideremiyor.”

Muhafazakâr, dini, toplumsal dinamiklerin başlıca uğraşısı “insan” olarak adlandırılan bir varlığı “doğal hukuku” çerçevesine çekebilmek.

Hayvanların konumuna dair yeni analitik veriler, şu anda, antropolojinin, primatolojinin, paleontolojinin, bilim ve teknoloji çalışmalarının yeni disiplinlerarası aracılığıyla incelenmektedir. Bu alanda önde gelen insanmerkezcilik sonrası yeni-hümanist Frans de Waal(1996), empati ve ahlaki sorumluluk gibi klasik hümanist değerleri, üst düzey primatları da içercek şekilde genişletmektedir.  

Bugün, “elden giden kavramın” yerine konulmasına matuf bir çaba söz konusu. Bu gelgitin esas alındığı kitap, gelecek projeksiyonlarının yanı sıra  tarihi gelişimin öğrenilmesi açısından da okunması gereken bir eser.


Yavuz Yılmaz

Yorumlar